ساختار سه‌تار

ساز سه‌تار دارای دو قسمت کاسه و دسته است. کاسهٔ سه‌تار از نظر ساختاری مانند کاسهٔ عود یا تنبور بوده ولی کوچک‌تر از آنها و گلابی‌شکل است. معمولاً از چوب توت یا گردو برای ساخت کاسه استفاده می‌شود که هم می‌تواند یک تراش یک تکه از چوب باشد و هم از ترک‌های جداگانه و به هم چسبیده ساخته شود. روی کاسهٔ سه‌تار با تخته‌ای نازک از چوب پوشیده شده‌ است که به آن صفحه گفته می‌شود. صفحه دارای سوراخ‌هایی برای خروج صدا است. دسته‌ی سه‌تار معمولا از چوب گردو ساخته شده که از پایین به کاسه متصل می‌شود و در بالای آن سرپنجه قرار دارد که گوشی‌های کوک در آن تعبیه شده است. شیطانک بین قسمت اصلی دسته و سر پنچه قرار دارد و جنس آن از استخوان، شاخ یا عاج است. کاربرد شیطانک در هدایت و تقسیم‌بندی سیم‌ها در قسمت بالای دسته می‌باشد. سیم‌گیر در بخش پایانی کاسه ساز قرار دارد و برای نگهداری سیم‌ها استفاده می‌شود. در گذشته سیم‌گیر را بیشتر از جنس استخوان می‌ساختند، اما امروزه نوع چوبی آن معمول‌تر است. خرک قطعه‌ایست متحرک که روی صفحه قرار دارد و سیم‌ها پس از عبور از شیارهای کم‌عمق روی خرک از طول دسته عبور کرده و توسط شیطانک به گوشی‌ها می‌رسند. پرده‌بندی در سه‌تار به مانند تار از نظر تعداد 25تایی یا 28تایی است و در سر پنجه‌ی ساز دقیقا در پشت شیطانک پرده‌ای جهت نگه‌داری سیم‌ها روی شیطانک و هدایت آن تا گوشی‌ها بسته می‌شود.